สมาคมผู้จัดพิมพ์และผู้จำหน่ายหนังสือแห่งประเทศไทย (PUBAT) ผนึกกำลังกระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม ปรับตัวครั้งใหญ่ เปิดตัว โครงการ อ่านรักษ์โลก ลดใช้พลาสติก วางเป้าหมายเป็นโครงการระยะยาว หวังสร้างจิตสำนึกและสนับสนุนให้เกิดผลลัพธ์ที่เป็นรูปธรรม เริ่มต้นโครงการด้วยการส่งธุรกิจร้านหนังสือนำร่องลดการห่อปกพลาสติก และ ลดการใช้ถุงพลาสติกในร้าน
องค์การสหประชาชาติ และกลุ่มกรีนพีซ ระบุว่าปัจจุบันมีปริมาณการสะสมของพลาสติกทั่วโลกเป็นจำนวนมากกว่า 9,000 ล้านตัน และพลาสติกจำนวนดังกล่าวนี้ได้กลายเป็นขยะตกค้าง สร้างหายนะร้ายแรงต่อมลภาวะและระบบนิเวศน์ของโลกอย่างมหาศาล ทั้งในวันนี้และในอนาคต ประเทศไทย คือ ประเทศที่มีปริมาณการใช้พลาสติกมากเป็นอันดับต้นๆ ของโลก ประมาณ 27 ล้านตันต่อปี รวมทั้งมีพลาสติกที่ถูกทิ้งตกค้างอยู่ตามแหล่งน้ำกว่า 1.3 ล้านตัน และผู้ใช้พลาสติกจำนวนมาก คือกลุ่มธุรกิจอุตสาหกรรมต่างๆ หนึ่งในนั้นคือกลุ่มผู้ประกอบการธุรกิจหนังสือและสิ่งพิมพ์ ซึ่งมีการใช้พลาสติกในหลายขั้นตอน เทคนิคพิมพ์แบบเคลือบฟิล์มพลาสติกเพื่อความสวยงาม การหุ้มพลาสติกเพื่อง่ายต่อการขนส่ง การห่อปกหนังสือด้วยพลาสติกใสและใช้ถุงพลาสติกในร้านจำหน่ายหนังสือ และหากคำนวณแค่การห่อปกและการใช้ถุงพลาสติกในร้านหนังสือ ก็นับเป็นจำนวนกว่า 220,744 กิโลกรัมต่อปี คิดเป็นปริมาณกว่า 221 ตันต่อปี ซึ่งถือได้ว่าเป็นปริมาณที่ควรตระหนักว่าพลาสติกจำนวนมากมายนี้จะต้องกลายเป็นขยะตกค้างอยู่บนโลกอนาคตอีกหลายร้อยปี
ดังนั้น นางสุชาดา สหัสกุล นายกสมาคมผู้จัดพิมพ์และผู้จำหน่ายหนังสือแห่งประเทศไทย (PUBAT) จึงได้ขอความร่วมมือจากร้านหนังสือเครือข่ายชั้นนำ ได้แก่ ซีเอ็ด นายอินทร์ บีทูเอส ศูนย์หนังสือจุฬาฯ เอเชียบุ๊คส์ และ ร้านหนังสืออิสระทั่วไป ภายใต้การสนับสนุนจากท่านปลัดกระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม นายวิจารย์ สิมาฉายา และผู้บริหารร้านหนังสือเครือข่ายชั้นนำ จัดให้มีการลงนามแสดงความร่วมมือกัน ในวันที่ 31 พฤษภาคม 2562 ณ กระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม โดยมีเป้าหมายและข้อตกลง ดังนี้
- ลดการห่อปกพลาสติกและถุงพลาสติกในร้านหนังสือให้ได้ ร้อยละ 50 ของปริมาณที่ใช้อยู่ในปัจจุบัน ภายในปี 2562
- รณรงค์ให้สังคมตระหนักถึงความสำคัญในการลดใช้ผลิตภัณฑ์ที่ทำมาจากพลาสติก ซึ่งย่อยสลายได้ยาก และจะกลายเป็นขยะในอนาคต
- ปลูกฝังให้สังคมหันมาใช้วัสดุทดแทนพลาสติก ในการลดปริมาณขยะโลก เพื่อช่วยลดภาวะมลพิษต่อสภาพอากาศและสิ่งแวดล้อม
- ร่วมกันจัดทำสื่อประชาสัมพันธ์เผยแพร่ในร้านหนังสือเครือข่ายทุกช่องทางเพื่อให้สังคมตระหนักถึงปัญหาและแนวทางแก้ไข
การลงนามความร่วมมือนี้ เพื่อแสดงถึงเจตนารมณ์อันมุ่งมั่น และความตั้งใจจริงของภาคเอกชน ในธุรกิจหนังสือและสิ่งพิมพ์ ที่จะร่วมมือกับภาครัฐ ในการลดการใช้พลาสติกในประเทศไทย ลดปริมาณขยะของโลก ส่งผลต่อการรักษาธรรมชาติให้คงอยู่อย่างยั่งยืนต่อไป ตามนโยบายส่งเสริมคุณภาพสิ่งแวดล้อมของกระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมต่อไป
ศาสตราจารย์กิตติคุณ ภาควิชาวิศวกรรมสิ่งแวดล้อม จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย
รองคณบดีกิจการพิเศษและประชาสัมพันธ์ คณะประมง มหาวทยาลัยเกษตรศาสตร์
